Stel je voor…

Je bedrijf wil een steentje bijdragen voor het milieu en heeft recent actief ingezet op het verminderen van schadelijke chemicaliën in het productieproces.

Je marketingteam vindt deze aanpassingen in het productieproces ideaal om een marketingcampagne op te starten. Het voorstel is om centraal op de verpakking van je producten te claimen dat ze "milieuvriendelijk” zijn. Je ziet immers dat ook je concurrenten meer en meer dit soort milieuclaims maken in hun reclamemateriaal.

Je juridisch departement trekt aan de noodrem en wijst je op een verbod op greenwashing. Greenwashing? Je bedrijf zet toch wel degelijk in op milieuvriendelijke productie?

Even verduidelijken.

Door de omzetting van de Europese Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken hebben alle EU-lidstaten een verbod op misleidende handelspraktijken. Dit verbod op misleidende handelspraktijken, waaronder reclame, is een ruim verbod: een handelspraktijk is misleidend als zij de gemiddelde consument kan misleiden en de consument ertoe brengt of kan brengen producten aan te kopen die de consument anders niet had gekocht.

Op 24 maart 2023 heeft de Europese Commissie een voorstel van richtlijn ingediend specifiek over milieuclaims. Dit voorstel zal bedrijven verplichten om nauwkeuriger en transparanter te zijn bij het maken van dergelijke claims. Het doel is om consumenten te beschermen tegen “greenwashing”, een praktijk waarbij producten milieuvriendelijker worden voorgesteld dan ze daadwerkelijk zijn.

Een “milieuclaim” omvat elke boodschap of uiting, in welke vorm dan ook, die een milieueffect voor goederen, diensten of een organisatie vermeldt, bijvoorbeeld “duurzaam”, “milieuvriendelijk”, “100% gerecycleerd plastic” of “CO2-neutraal”. 

Het voorstel omvat een lijst van specifieke termen die bedrijven wel en niet mogen gebruiken in hun milieuclaims. Bedrijven worden ook verplicht om specifieke informatie te verstrekken om hun milieuclaims te onderbouwen.

Het voorstel bevat ook een specifiek verbod op misleidende of overdreven milieuclaims en een beoordelingssysteem om te controleren of milieuclaims voldoen aan de nieuwe regels. Bedrijven die een milieuclaim willen gebruiken, moeten deze eerst laten goedkeuren door de bevoegde nationale autoriteiten vooraleer de producten in de handel te brengen.

Bedrijven zullen rekening moeten houden met een aantal specifieke vereisten bij het maken van milieuclaims, waaronder:

• Het aangeven of de claim betrekking heeft op het geheel of een deel van het product, zoals bijvoorbeeld de verpakking.
• Het verstrekken van specifieke informatie om claims te onderbouwen, zoals de bron van materialen en de milieu-impact van het productieproces.
• Het voorkomen van ongegronde vergelijkingen met andere producten die niet op dezelfde manier zijn geproduceerd of niet dezelfde eigenschappen hebben.
• Het in rekening brengen van alle milieueffecten die van belang zijn voor de beoordeling van de milieuprestatie.

Je marketingteam zal in de toekomst dus niet alleen rekening moeten houden met het algemeen verbod op misleidende handelspraktijken, maar specifiek de claim “milieuvriendelijk” moeten onderbouwen, onder meer aan de hand van informatie over hoe het product is geproduceerd en waarom het als "milieuvriendelijk" kan worden beschouwd.

Bedrijven die de nieuwe regels overtreden, kunnen volgens het voorstel worden bestraft met boetes of andere sancties opgelegd door de nationale autoriteiten van de EU-lidstaten.

Concreet.

• Misleidende handelspraktijken zijn in alle lidstaten verboden door de omzetting in nationaal recht van de Europese Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken.
• De Europese Commissie heeft op 24 maart 2023 een voorstel van richtlijn ingediend dat specifiek tot doel heeft om greenwashing en misleidende milieuclaims te verbieden.
• Het voorstel legt verplichtingen op aan bedrijven die milieuclaims willen maken om ervoor te zorgen dat deze claims betrouwbaar en wetenschappelijk onderbouwd zijn.
• Lidstaten moeten passende en doeltreffende sancties opleggen in geval van inbreuken op de regels.
• Het voorstel moet nu worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie via de gewone wetgevingsprocedure.

Meer weten?

• De Europese Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken vind je hier.
• U kan het voorstel raadplegen via deze link.
• De Q&A van de Europese Commissie over het voorstel vind je hier.